Η ποιμαντική μέριμνα της Εκκλησίας για τους ΑμεΑ
Τα Ηνωμένα Έθνη, ήδη από το 1992, θέσπισαν την 3η Δεκεμβρίου, ως την παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) εορτάζεται σε όλον τον πλανήτη, προωθώντας την κατανόηση σε θέματα αναπηρίας και την κινητοποίηση υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ατόμων με αναπηρία.
Το φαινόμενο της αναπηρίας χαρακτηρίζεται από τους περισσότερους ειδικούς, ως πολύπλοκο και δυναμικό, καθώς τα άτομα με αναπηρία έχουν περισσότερα από ένα κοινά χαρακτηριστικά. Όπως είναι φυσικό, η προσπάθεια ορισμού της αναπηρίας και των ΑμεΑ γενικότερα, μόνο εύκολη δεν είναι, αφού κάθε άνθρωπος που αντιμετωπίζει μια μειονεξία, είναι άνθρωπος με ειδικές ανάγκες. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (2002): «Αναπηρία είναι το αποτέλεσμα οργανικών ή περιβαλλοντικών αιτίων, που δημιουργούν ένα σύνολο εμποδίων σε σημαντικές περιοχές της ζωής, όπως η αυτοεξυπηρέτηση, η απασχόληση, η εκπαίδευση, η ψυχαγωγία και η γενικότερη κοινωνική συμμετοχή».
Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου των Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (απ. 93/136/ΕΟΚ), όπως αυτή αναφέρεται στην επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (9/3/93): «ΑμεΑ είναι τα άτομα που έχουν είτε μόνιμες, είτε προσωρινές βλάβες, ανικανότητες, αδυναμίες, αναπηρίες ή συνδυασμό των παραπάνω, προερχόμενες από φυσική, ψυχική ή νοητική ανεπάρκεια. Πρόκειται για άτομα με σοβαρές ανεπάρκειες ή μειονεξίες, οι οποίες περιορίζουν ή αποκλείουν την εκτέλεση δραστηριότητας ή λειτουργίας, η οποία θεωρείται κανονική για έναν άνθρωπο».
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα άτομα με κινητικά προβλήματα, οι τυφλοί και οι αμβλύωπες (εξασθενημένη όραση), οι κωφοί, όσοι έχουν δυσκολία στην αντίληψη, στην επικοινωνία και στην προσαρμογή, καθώς και ασθενείς με αρτηριοσκλήρυνση, επιληψία, ανεπάρκεια νεφρού, ρευματικές παθήσεις, καρδιοπάθειες. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι τραυματίες και οι παροδικοί ασθενείς. Επίσης, οι αναπηρίες ταξινομούνται και ως προς το χρόνο εκδήλωσής τους. Σε εκείνες που εμφανίζονται με τη γέννηση του ατόμου και σε εκείνες που μπορεί να προκληθούν κάποια χρονική στιγμή στη ζωή του ατόμου από κληρονομική αιτία, από ασθένεια ή από κάποιο ατύχημα.[1]
Η Εκκλησία ως σώμα Χριστού, είναι πάντα κοντά στα πρόσωπα (προτιμότερος αυτός ο όρος από τον όρο «άτομα») με ειδικές ανάγκες. Οι ναοί έχουν πλέον, στην πλειοψηφία τους, ράμπες για τα αναπηρικά αμαξίδια, θέσεις στάθμευσης αποκλειστικά για ΑμεΑ, χειρολαβές, ανελκυστήρες και ειδικά καθίσματα για τους έχοντες κινητικά προβλήματα.[3] Υπάρχουν αξιόλογα εκκλησιαστικά ιδρύματα αποκλειστικά για ΑμεΑ και εκκλησιαστικές θερινές κατασκηνώσεις.[4] Ακόμα πραγματοποιούνται εκκλησιαστικά σεμινάρια εκμάθησης νοηματικής γλώσσας[5] ενώ τελούνται, περιστασιακά, θείες λειτουργίες με απόδοση στη νοηματική, από εξειδικευμένο διερμηνέα.[6] Δεν λείπουν και οι φωτισμένοι ιερείς που διακονούν αποκλειστικά, με σεβασμό και αυταπάρνηση, συνανθρώπους τους με κάθε μορφή αναπηρίας.[7]
Ο φωτισμένος ποιμένας θα στηρίξει πνευματικά και τα μέλη των οικογενειών των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες. Θα προσευχηθεί, θα νουθετήσει, θα συμπάσχει με αυτά. Θα τους μεταδώσει το μήνυμα της ελπίδας, που είναι μόνο ο Χριστός και η Εκκλησία Του με τα αγιαστικά μυστήρια. Επίσης θα είναι ο συνδετικός κρίκος των οικογενειών αυτών με άλλες οικογένειες που έχουν μέλη ΑμεΑ, με σκοπό να δημιουργούνται φιλικές σχέσεις για να ανταλλάσσονται απόψεις και να διευρύνεται ο κοινωνικός τους κύκλος.
[1] http://www.ameaplus.gr/αμεα-τα-άτομα-με-αναπηρία.
[2] Ματθ, 18, 8-9 «εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὰ καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστιν εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωὴν χωλόν ἢ κυλλὸν, ἢ δύο χεῖρας ἢ δύο πόδας ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· καλόν σοί ἐστι μονόφθαλμον εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, ἢ δύο ὀφθαλμοὺς ἔχοντα βληθῆναι εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός».
[3] Λαυρέντιος Δελλασούδας, Φιλανθρωπική και Πνευματική Διακονία της Εκκλησίας και Κοινωνική Ένταξη Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, χ.ε, Αθήνα 2005, σ. 70..
[4] http://www.eidikomes.gr/nea/kataskenoseis-amea-rizas-naupaktias-tes-ieras-metropoleos-aitolias-kai-akarnanias/
[5]http://www.apostolikidiakonia.gr/gr_main/catehism/kathxhsh.asp?content=content&main=sholingl.htm.
[6]http://www.thestival.gr/society/item/359135-theia-leitourgia-sti-noimatiki-glossa-telestike-ston-in-panagias-tis-axeiropoiitoy-video.
[7] https://www.amea-care.gr/ο-ιερέας-απόφοιτος-του-χάρβαρντ-που-βο/